Norma ISO 9001:2015 i komputerowe wsparcie zarządzania.

Normy ISO serii 9000 są zdecydowanie najlepiej sprzedającymi się i najszerzej stosowanymi normami na całym świecie w zakresie systemów zarządzania jakością. W Polsce norma tej serii została zaimplementowana w ponad 12.000 firm i organizacji, natomiast na całym świecie liczba wdrożeń przekracza milion.

Główne przyczyny zmian ISO 9001 wynikają z konieczności zapewnienia zdolności organizacji do ciągłego dostarczania wyrobu spełniającego wymagania klienta, wymagania ustawowe i przepisy prawne w czasach bardzo dynamicznie zmieniającego się globalnego rynku.

Wśród najważniejszych zmian planowanych w nowym wydaniu normy ISO 9001:2015 można wymienić:

• zmieniono strukturę normy przez dodanie dwóch nowych punktów, które zawierać będą wyodrębnione treści z punktu 8 oraz dodatkowo zostaną przebudowane i rozbudowanie pozostałe punkty normy,

• dodano zarządzanie ryzykiem do wymagań normy co ma podkreślać konieczność ciągłego prowadzenia analiz otoczenia firmy (zewnętrzne wymagania prawne, zewnętrzne analizy produktów, sytuacji firmy na tle rynku, konkurencji),
• usunięto konieczność prowadzenia działań zapobiegawczych i zastąpiono je koniecznością zarządzania ryzykiem, co ma wymusić prowadzenie działań prewencyjnych (w szczególności dotyczy firm usługowych, które miały problemy z definiowaniem działań zapobiegawczych),
• zmniejszono znaczenie i rolę dokumentacji systemowej poprzez brak obowiązku ustanowienia obowiązkowych procedur i opracowania Księgi Jakości (obowiązek tworzenia dokumentacji jakościowej będzie występował tylko w sytuacji, kiedy organizacja uzna, że dokument mógłby spowodować niezgodność lub niepoprawne funkcjonowanie systemu),
• zlikwidowano definicję dokumentu i zapisu nadzorowanego i zastąpiono go pojęciem udokumentowanej informacji, co ma na przykład miejsce w przypadku zapisu elektronicznego (organizacja samodzielnie będzie mogła podejmować decyzję jakie udokumentowane informacje są dla niej niezbędne i użyteczne),
• zwrócono większą uwagę na prowadzenie działań dających wartość dodaną organizacji i pozwalających firmie na bardziej profesjonalne i szybsze reagowanie na zmieniające otoczenie biznesowe (konieczność stosowania różnych narzędzi biznesowych i analitycznych takich jak: analiza finansowa, analiza SWOT, plan marketingowy, BSC, Lean, Six Sigma, Benchmarking),

• zwiększono zaangażowanie kierownictwa w bieżące utrzymanie i doskonalenie systemu zarządzania jakością poprzez wprowadzenie elementu przywództwa (Najwyższe Kierownictwo będzie odpowiedzialne za skuteczność Systemu Zarządzania Jakością, przy jednoczesnym zniesieniu obowiązku utrzymywania w firmie funkcji Pełnomocnika ds. Systemu Jakości),
• zwrócono większą uwagę na kwestie zarządzania wiedzą  w organizacji (identyfikacja i zbieranie danych, zarządzanie wiedzą, danymi historycznymi, prognozami pozwalają lepiej reagować w sytuacji dynamicznych zmian otoczenia, a dodatkowo pozwala uczyć się organizacji),
• z uwagi na występowanie konieczności monitorowania ryzyk biznesowych coraz większego znaczenia nabiera zarządzanie zmianą (zarówno na poziomie procesów, produktów, oraz całego otoczenia firmy),
• wzmocniono nadzór nad procesami zlecanymi na zewnątrz organizacji (zakupy, outsourcing) – wprowadzono konieczność dokładnego wyspecyfikowania wymagań, ich monitoring i weryfikację zgodną z opracowanymi i przyjętymi kryteriami.

Nowa norma ISO 9001:2015 jeszcze bardziej wychodzi naprzeciw potrzebom klienta oraz integruje potrzeby i wymagania rynku. Współczesne organizacje działają w bardzo dynamicznym środowisku, co stawia przed nimi nowe wyzwania. To właśnie bardzo dynamiczny rynek wpływa na podkreślenie znaczenia zarządzania ryzykiem, zmianami i wiedzą w organizacji.

Tak jak szybko następują zmiany w otoczeniu biznesowym, tak samo szybko będzie się musiała zmieniać organizacja i dlatego coraz większego znaczenia w zarządzaniu jakością będą nabierały systemy komputerowe wspierające zarówno zarządzanie jakością (CAQ – Computer Aided Quality), jak również szerzej zarządzanie firmą (CAM – Computer Aided Manufacturing). Bez szybkiego dostępu do danych biznesowych, bez możliwości przeprowadzenia szybkich analiz i bez zdolności szybkiego zarządzania zmianą, organizacja będzie miała coraz większe problemy z dopasowaniem się do zmieniającego się rynku.